Στοματολογία

7 Νοέ

Καρκίνος του στόματος: ο σιωπηλός εχθρός

Τι είναι ο καρκίνος του στόματος;

Ο καρκίνος του στόματος αποτελεί σχετικά συχνή μορφή καρκίνου, η οποία ευθύνεται για 200.000 θανάτους σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Περιλαμβάνει το 75% των περιπτώσεων καρκίνου της κεφαλής και τραχήλου αν εξαιρεθεί ο καρκίνος του εγκεφάλου. Οι περισσότεροι ασθενείς που εμφανίζουν καρκίνο του στόματος είναι μεγαλύτερης ηλικίας αλλά τα τελευταία χρόνια υπάρχει τάση να εμφανίζεται σε άτομα νεαρότερης ηλικίας.

Πρόγνωση

Από το σύνολο των ατόμων που διαγιγνώσκονται από αυτόν τον τύπο του καρκίνου μόνο τα μισά θα επιβιώσουν ενώ στους επιζώντες, υπάρχουν μόνιμες και αναπόφευκτες επιπτώσεις που αφορούν την αισθητική και τις λειτουργίες της μάσησης, της κατάποσης και της ομιλίας. Η άσχημη πρόγνωση του καρκίνου του στόματος οφείλεται στο ότι η διάγνωση γίνεται σε προχωρημένο στάδιο – επειδή οι καρκινικές αλλοιώσεις δεν συνοδεύονται συνήθως από πόνο ή άλλες ενοχλήσεις- οπότε, όταν τεθεί η διάγνωση, έχουν γίνει μεταστάσεις και σε άλλες περιοχές του σώματος.

Εντόπιση

Ο καρκίνος του στόματος, αν και μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιοδήποτε σημείο, εντοπίζεται συχνότερα στη γλώσσα, στο έδαφος του στόματος και στο κάτω χείλος.

Παράγοντες κινδύνου

Κύριοι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου του στόματος αποτελούν το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ ή ακόμη χειρότερα ο συνδυασμός τους. Για την εμφάνιση καρκίνου του στόματος ενοχοποιείται και ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Επιβαρυντικός παράγοντας για τον καρκίνο που εντοπίζεται στα χείλη θεωρείται η υπερβολική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.

Τι πρέπει να σας βάλει σε υποψία;

  • Οποιαδήποτε πληγή ή έλκος στο στόμα δεν επουλώνεται μετά την παρέλευση 10-15 ημερών
  • Ύπαρξη μονόπλευρου ογκιδίου ή διόγκωσης
  • Αλλοίωση στην υφή των χειλιών που διαρκεί
  • Πρησμένοι και σκληροί λεμφαδένες στον τράχηλο
  • Απώλεια δοντιών χωρίς κάποια εμφανή αιτία
  • Πληγή που αιμορραγεί
  • Δυσκινησία ή μούδιασμα στη γλώσσα
  • Αλλαγή στο χρώμα του βλεννογόνου του στόματος, ιδίως η ύπαρξη λευκών περιοχών
  • Δυσκολία στην κατάποση
  • Ενόχληση ή πόνος στο στόμα που δεν υποχωρεί

Πρόληψη

Η περιοχή του στόματος προσφέρεται για αυτοέλεγχο: εξετάζετε συχνά το στόμα σας ώστε να ανακαλύψετε έγκαιρα οποιαδήποτε διόγκωση ή αλλαγή στην υφή ή το χρώμα του βλεννογόνου. Αν διαπιστώσετε κάτι διαφορετικό παρακολουθήστε το για 10-15 ημέρες για να δείτε αν υπάρξει κάποια βελτίωση. Αν όχι, προγραμματίστε ένα ραντεβού με τον οδοντίατρό σας το συντομότερο δυνατό.
Ο οδοντίατρος, ως ο πλέον ειδικός κι εξοικειωμένος στην ανατομία του στόματος, θα εξετάσει και θα ψηλαφίσει τα χείλη, τη γλώσσα, τα μάγουλα, τον ουρανίσκο, το έδαφος του στόματος και τους λεμφαδένες του τραχήλου. Στις περιπτώσεις που θεωρούνται ύποπτες για παρουσία κακοήθειας συνήθως προγραμματίζεται διενέργεια βιοψίας και ιστολογικής εξέτασης.

Θεραπεία

Σε αρκετές περιπτώσεις, ο καρκίνος του στόματος αναπτύσσεται σε προϋπάρχουσες βλάβες που ονομάζονται προκαρκινικές. Πρόκειται για λευκές ή ερυθρές περιοχές του βλεννογόνου του στόματος (λευκοπλακία ή ερυθροπλακία αντίστοιχα) ή αλλοιώσεις του χείλους (ακτινική χειλίτιδα). Είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αυτών των βλαβών για την πρόληψη εκδήλωσης καρκίνου του στόματος.

Ο καρκίνος του στόματος αρχικού σταδίου είναι ιάσιμος σε μεγάλο ποσοστό και αντιμετωπίζεται συνήθως με μικρή χειρουργική επέμβαση. Η ανάρρωση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ταχεία και απροβλημάτιστη. Σε πιο προχωρημένα στάδια, η χειρουργική θεραπεία συνδυάζεται συχνά με χημειοθεραπεία ή και ακτινοθεραπεία. Η θεραπεία ενός ασθενή με προχωρημένο καρκίνο του στόματος απαιτεί αντιμετώπιση από ομάδα ειδικών στις διαγνωστικές εξετάσεις τη χειρουργική, την ακτινοθεραπεία, τη χημειοθεραπεία, τη λογοθεραπεία και την προσθετική οδοντική αποκατάσταση.

Οι τακτικές επανεξετάσεις στον οδοντίατρο δύο φορές τον χρόνο εκτός από ότι σας εξασφαλίζει ένα υγιές και λαμπερό χαμόγελο μπορεί να αποβεί σωτήριο για τη ζωή σας! Εάν έχει περάσει περισσότερο από ένα εξάμηνο που επισκεφτήκατε τον οδοντίατρό σας, κλείστε άμεσα το ραντεβού για την επανεξέτασή σας.

Share:
31 Οκτ

Τι είναι η ξηροστομία;

Η ξηροστομία αποτελεί την κατάσταση κατά την οποία παράγεται μικρότερη ποσότητα σάλιου από τη φυσιολογική με αποτέλεσμα την έντονη αίσθηση ξηρότητας στη στοματική κοιλότητα.

Ποιος είναι πιο πιθανό να εμφανίσει ξηροστομία;
Η ξηροστομία είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε κάποια από τις ακόλουθες καταστάσεις:
• Αυξημένη κατανάλωση καφέ ή αλκοόλ
• Κάπνισμα
• Στοματική αναπνοή
• Λήψη φαρμάκων: η ξηροστομία αποτελεί συνήθη παρενέργεια μεγάλου αριθμού ευρέως χρησιμοποιούμενων φαρμάκων όπως αντιϋπερτασικά, αντικαταθλιπτικά, αντιισταμινικά, διουρητικά, αποσυμφορητικά
• Προχωρημένη ηλικία: η παραγωγή του σάλιου μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας
• Παθολογικές καταστάσεις όπως πχ το σύνδρομο Sjogren, το AIDS, ο σακχαρώδης διαβήτης, ορμονικές διαταραχές, ορισμένοι όγκοι των σιελογόνων αδένων κτλ
• Ακτινοθεραπεία: εάν η ακτινοβολία εφαρμόζεται στην περιοχή της κεφαλής ή του τραχήλου επηρεάζεται η λειτουργία των σιελογόνων αδένων. με αποτέλεσμα την παροδική ή μόνιμη μειωμένη παραγωγή σάλιου ή ακόμη την πλήρη καταστολή της παραγωγής του σάλιου, αν οι σιελογόνοι αδένες έχουν καταστραφεί εντελώς
• Χημειοθεραπεία: ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην θεραπεία κατά του καρκίνου αλλάζουν τη σύσταση του σάλιου και συχνά προκαλούν ξηροστομία.

Τι προβλήματα προκαλεί η ξηροστομία;
Το σάλιο είναι πολύ σημαντικό στην πρόληψη της τερηδόνας γιατί εξουδετερώνει τα οξέα που παράγονται από τα βακτήρια, απομακρύνει τα υπολείμματα των τροφών και περιορίζει την ανάπτυξη των βακτηρίων. Επιπλέον το σάλιο διευκολύνει στην κατάποση, στην αίσθηση της γεύσης και ενισχύει την πέψη με τα ένζυμα που περιέχει. Αν η ξηροστομία δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα κι αποτελεσματικά είναι πιθανό να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα και δυσάρεστες καταστάσεις όπως:
• Κολλώδης και ξηρή αίσθηση στο στόμα και το λαιμό
• Δυσκολία στο σχηματισμό του βλωμού και στην κατάποση της τροφής
• Κακοσμία στόματος
• Δυσκολία στην ομιλία
• Διαταραχή του ύπνου
• Αύξηση του τερηδονισμού των δοντιών
• Εμφάνιση αποτριβών και διαβρώσεων στα δόντια
• Αλλοίωση γεύσης
• Μειωμένη συγκράτηση οδοντοστοιχιών
• Εμφάνιση περισσότερων πληγών, μυκητιάσεων και λοιπών λοιμώξεων στη στοματική κοιλότητα

Πώς θα μπορούσα να αντιμετωπίσω το πρόβλημα της ξηροστομίας;
Ο πιο σίγουρος τρόπος για να απαλλαγείτε από την ξηροστομία είναι να θεραπεύσετε την αιτία που την προκαλεί. Ο οδοντίατρος θα διερευνήσει το ιστορικό σας και μετά από κλινική εξέταση θα σας προτείνει το εξατομικευμένο θεραπευτικό πρωτόκολλο που είναι καλύτερο για την περίπτωσή σας.
Εν τω μεταξύ είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι υπάρχουν οδηγίες που μπορείτε να ακολουθήσετε ώστε να ανακουφιστείτε από τη δυσάρεστη αίσθηση της ξηροστομίας:

  • Χρησιμοποιήστε υποκατάστατα σάλιου σε μορφή διαλύματος ή γέλης για την εφύγρανση της στοματικής κοιλότητας
  • Μασήστε τσίχλα ώστε να διεγερθούν οι σιελογόνοι αδένες και να παράγουν περισσότερο σάλιο
  • Περιορίστε τη λήψη καφέ και οινοπνευματωδών ποτών και αυξήστε την ποσότητα του νερού που καταναλώνετε
  • Αποφύγετε τα έντονα καρυκεύματα στην τροφή σας γιατί επιδεινώνουν την ξηροστομία
  • Χρησιμοποιήστε υγραντήρα στο δωμάτιο που κοιμάστε
  • Εφαρμόστε σχολαστική στοματική υγιεινή με φθοριούχα προϊόντα για να περιορίσετε τη δράση της τερηδόνας
Share: