Η ξηροστομία αποτελεί την κατάσταση κατά την οποία παράγεται μικρότερη ποσότητα σάλιου από τη φυσιολογική με αποτέλεσμα την έντονη αίσθηση ξηρότητας στη στοματική κοιλότητα.
Ποιος είναι πιο πιθανό να εμφανίσει ξηροστομία;
Η ξηροστομία είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε κάποια από τις ακόλουθες καταστάσεις:
• Αυξημένη κατανάλωση καφέ ή αλκοόλ
• Κάπνισμα
• Στοματική αναπνοή
• Λήψη φαρμάκων: η ξηροστομία αποτελεί συνήθη παρενέργεια μεγάλου αριθμού ευρέως χρησιμοποιούμενων φαρμάκων όπως αντιϋπερτασικά, αντικαταθλιπτικά, αντιισταμινικά, διουρητικά, αποσυμφορητικά
• Προχωρημένη ηλικία: η παραγωγή του σάλιου μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας
• Παθολογικές καταστάσεις όπως πχ το σύνδρομο Sjogren, το AIDS, ο σακχαρώδης διαβήτης, ορμονικές διαταραχές, ορισμένοι όγκοι των σιελογόνων αδένων κτλ
• Ακτινοθεραπεία: εάν η ακτινοβολία εφαρμόζεται στην περιοχή της κεφαλής ή του τραχήλου επηρεάζεται η λειτουργία των σιελογόνων αδένων. με αποτέλεσμα την παροδική ή μόνιμη μειωμένη παραγωγή σάλιου ή ακόμη την πλήρη καταστολή της παραγωγής του σάλιου, αν οι σιελογόνοι αδένες έχουν καταστραφεί εντελώς
• Χημειοθεραπεία: ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην θεραπεία κατά του καρκίνου αλλάζουν τη σύσταση του σάλιου και συχνά προκαλούν ξηροστομία.
Τι προβλήματα προκαλεί η ξηροστομία;
Το σάλιο είναι πολύ σημαντικό στην πρόληψη της τερηδόνας γιατί εξουδετερώνει τα οξέα που παράγονται από τα βακτήρια, απομακρύνει τα υπολείμματα των τροφών και περιορίζει την ανάπτυξη των βακτηρίων. Επιπλέον το σάλιο διευκολύνει στην κατάποση, στην αίσθηση της γεύσης και ενισχύει την πέψη με τα ένζυμα που περιέχει. Αν η ξηροστομία δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα κι αποτελεσματικά είναι πιθανό να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα και δυσάρεστες καταστάσεις όπως:
• Κολλώδης και ξηρή αίσθηση στο στόμα και το λαιμό
• Δυσκολία στο σχηματισμό του βλωμού και στην κατάποση της τροφής
• Κακοσμία στόματος
• Δυσκολία στην ομιλία
• Διαταραχή του ύπνου
• Αύξηση του τερηδονισμού των δοντιών
• Εμφάνιση αποτριβών και διαβρώσεων στα δόντια
• Αλλοίωση γεύσης
• Μειωμένη συγκράτηση οδοντοστοιχιών
• Εμφάνιση περισσότερων πληγών, μυκητιάσεων και λοιπών λοιμώξεων στη στοματική κοιλότητα
Πώς θα μπορούσα να αντιμετωπίσω το πρόβλημα της ξηροστομίας;
Ο πιο σίγουρος τρόπος για να απαλλαγείτε από την ξηροστομία είναι να θεραπεύσετε την αιτία που την προκαλεί. Ο οδοντίατρος θα διερευνήσει το ιστορικό σας και μετά από κλινική εξέταση θα σας προτείνει το εξατομικευμένο θεραπευτικό πρωτόκολλο που είναι καλύτερο για την περίπτωσή σας.
Εν τω μεταξύ είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι υπάρχουν οδηγίες που μπορείτε να ακολουθήσετε ώστε να ανακουφιστείτε από τη δυσάρεστη αίσθηση της ξηροστομίας:
- Χρησιμοποιήστε υποκατάστατα σάλιου σε μορφή διαλύματος ή γέλης για την εφύγρανση της στοματικής κοιλότητας
- Μασήστε τσίχλα ώστε να διεγερθούν οι σιελογόνοι αδένες και να παράγουν περισσότερο σάλιο
- Περιορίστε τη λήψη καφέ και οινοπνευματωδών ποτών και αυξήστε την ποσότητα του νερού που καταναλώνετε
- Αποφύγετε τα έντονα καρυκεύματα στην τροφή σας γιατί επιδεινώνουν την ξηροστομία
- Χρησιμοποιήστε υγραντήρα στο δωμάτιο που κοιμάστε
- Εφαρμόστε σχολαστική στοματική υγιεινή με φθοριούχα προϊόντα για να περιορίσετε τη δράση της τερηδόνας
